تحولات پاکستان چه تأثیری بر جهان دارد؟

به گزارش ایسنا، رویترز در تحلیلی نوشت: عمران خان، نخست وزیر پاکستان، مانع از رای اعتمادی شد که احتمال شکست او وجود دارد. او پیشنهاد برگزاری انتخابات جدید برای ریاست جمهوری را داد که باعث خشم مخالفان و تشدید بحران سیاسی در پاکستان شد.

اقدامات او باعث عدم اطمینان زیادی در اسلام آباد شد. کارشناسان قانون اساسی در حال بحث هستند که آیا این اقدامات قانونی است و آیا عمران خان و رقبای او راهی به جلو دارند یا خیر.

این کشور 220 میلیون نفری با بمباران اتمی از غرب با افغانستان، از شمال شرق با چین و از شرق با رقیب هسته ای آن هند همسایه است. این امر باعث شد پاکستان از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار شود.

لفاظی های عمران خان – از زمان به قدرت رسیدن در سال 2018 – به طور فزاینده ای ضد آمریکایی شده و تمایل خود را برای نزدیک شدن به چین – و اخیراً روسیه – نشان داده است. او در روز تهاجم روسیه به اوکراین با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در مسکو دیدار کرد.

در همین حال، کارشناسان سیاست خارجی ایالات متحده و آسیا می گویند ارتش قدرتمند پاکستان مدت هاست که سیاست های خارجی و دفاعی این کشور را کنترل می کند و در نتیجه تأثیر بی ثباتی سیاسی را محدود می کند.

اثرات تحولات احتمالی پاکستان بر کشورهایی که با آن در ارتباط است به شرح زیر است:

افغانستان

روابط میان سرویس اطلاعات ارتش پاکستان و طالبان اخیراً تیره شده است.

طالبان به قدرت بازگشته است و با بحران اقتصادی و انسانی ناشی از کمبود پول و انزوای بین المللی مواجه است. قطر شاید مهمترین شریک خارجی امروز افغانستان باشد.

لیزا کرتیس، مدیر برنامه امنیتی هند و اقیانوس آرام در مرکز امنیتی آمریکای جدید، گفت: «ما (ایالات متحده) به پاکستان برای ارتباط با افغانستان نیاز نداریم. قطر در حال حاضر این کار را انجام می دهد.

تنش بین ارتش افغانستان و پاکستان تشدید شده و دو کشور چندین سرباز را در درگیری در نزدیکی مرز خود از دست داده اند. پاکستان از طالبان می‌خواهد که برای سرکوب گروه‌های افراطی بیشتر تلاش کنند و نگران است که خشونت آنها به پاکستان سرایت کند. اما این قبلا اتفاق افتاده است.

با این حال، عمران خان در مقایسه با بسیاری از رهبران جهان، کمتر از طالبان در حوزه حقوق بشر انتقاد کرده است.

چین

خان همواره بر نقش مثبت چین در پاکستان و جهان تاکید کرده است.

در عین حال، واقعیت این است که کریدور اقتصادی 60 میلیارد دلاری پاکستان و چین – که دو همسایه را به هم پیوند می دهد – در جریان دو حزب سیاسی پاکستان شکل گرفت. امروز هر دو حزب خواهان کناره گیری عمران خان هستند.

شهباز شریف، رهبر اپوزیسیون و جانشین احتمالی عمران خان به عنوان رهبر منطقه پنجاب شرقی، قراردادهایی با چین امضا کرده است و شهرت او برای پروژه‌های زیرساختی در مقیاس بزرگ – اجتناب از خودنمایی سیاسی – پکن را خشنود می‌کند.

هندوستان

این دو همسایه از سال 1947 (سال استقلال هند) سه جنگ با یکدیگر داشته اند که دو جنگ آن در منطقه کشمیر که اکثریت جمعیت آن مسلمان هستند، انجام شده است.

در افغانستان، مانند پاکستان، ارتش سیاست را در منطقه حساس کنترل می‌کند و تنش‌ها در امتداد مرزهای آن به پایین‌ترین سطح خود از سال 2021 رسیده است.

اما به دلیل بی اعتمادی شدید عمران خان به موضوعاتی مانند انتقاد شدید عمران خان از نارندرا مودی، نخست وزیر هند به دلیل برخورد با حملات به اقلیت مسلمان هند، برای چندین سال هیچ گفتگوی دیپلماتیک رسمی بین دو کشور رقیب صورت نگرفت.

یک مفسر سیاسی هندی که روابط هند و پاکستان را از نزدیک دنبال می‌کند، می‌گوید که ارتش پاکستان می‌تواند بر دولت احتمالی جدید در اسلام‌آباد برای ایجاد آتش‌بس موفق در کشمیر فشار بیاورد.

ژنرال قمر جاوید باجوا، یک فرمانده نظامی قدرتمند پاکستان، روز شنبه گفت که این کشور آماده است در صورت موافقت هند، رهبری مسئله کشمیر را به عهده بگیرد.

سلسله سیاسی شهباز شریف در خط مقدم چندین جنبش صلح ضد هند در سال های اخیر بوده است.

آمریکا

کارشناسان آسیای جنوبی می گویند جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، با جنگ در اوکراین دست و پنجه نرم می کند و بعید است که بحران سیاسی پاکستان برای او اولویت بالایی داشته باشد، مگر اینکه منجر به ناآرامی های گسترده با افزایش تنش ها با هند شود.

رابین رافل، معاون سابق وزیر امور خارجه در جنوب آسیا می گوید: «واشنگتن آنقدر شلوغ است که فرصتی برای فکر کردن به پاکستان ندارد.

به گفته برخی از تحلیلگران، سرنوشت سیاسی عمران خان دیگر نگران کننده نیست زیرا ارتش پاکستان به کنترل سیاست های امنیتی و خارجی خود در پشت صحنه ادامه می دهد.

کرتیس، مدیر ارشد شورای ملی آسیای جنوبی گفت: «همانطور که در پاکستان، تصمیم‌گیری در زمینه‌هایی مانند افغانستان، هند و سلاح‌های هسته‌ای مرتبط با ایالات متحده بر عهده ارتش است، سایر تحولات سیاست داخلی در حال وقوع است. بخش امنیت در دولت سابق ایالات متحده این کشور برای ایالات متحده بی اهمیت است.

کرتیس در ادامه می گوید که سفر عمران خان به مسکو یک “فاجعه” برای روابط ایالات متحده و پاکستان بود و دولت جدید اسلام آباد می تواند “حداقل” این روابط را تا حدودی بهبود بخشد.

عمران خان آمریکا را مسئول بحران سیاسی کنونی می داند و می گوید که ایالات متحده قصد دارد او را به دلیل سفر اخیرش به مسکو سرنگون کند.

انتهای پیام